Kompostownik
Załóż kompostownik
Wykorzystaj jesienne liście, drobne patyki, skoszoną trawę i wszystkie organiczne resztki z kuchni (np. obierki, skorupki jajek), a nawet wytłoczki po jajkach i starą tekturę. Możesz także wyrzucać na kompost rośliny ogrodowe (jeśli nie było porażone przez szkodniki i choroby) oraz jednoroczne (nie wieloletnie!) chwasty (przed wydaniem nasion!).
1. Wymieszane składniki dodawaj warstwami, dopóki kompostownik nie będzie pełny. Zatrzymuje to ciepło wewnątrz, przyspieszając proces kompostowania.
2. Regularne przewracanie pryzmy zapobiega zaleganiu wody, a co najważniejsze, napowietrza ją, przyspieszając procesu rozkładu.
3. Pryzma powinna być wilgotna – nie za sucha i nie za mokra. Jeżeli przeschła, podlej ją wodą, a jeśli jest mokra, przewróć ją i dorzuć suchych składników.
4. W kolejnym sezonie używaj dobrze rozłożonego kompostu. Dodawaj go do gleby i używaj jako ściółki jesienią lub wiosną.
Ekonomia i ekologia zgodnie podpowiadają, że na działce posiadanie kompostownika to nie obowiązek, ale przywilej. Kompost to cenny nawóz, który nie wymaga nakładów finansowych.
Co jest takiego w tym nawozie, że warto poświęcić 1 m2 na założenie kompostownika? Kompost powstaje z tego zbywa na działce: resztek po zbiorczych, pędów bylin, chwastów, skoszonej trawy, kory drzew, opadłych liści, zrębków drewna, obierek z owoców i warzyw. Są to pozostałości, których wrzucenie do kosza na śmieci oznaczało by jedynie nierozsądnie wydane pieniądze na wywóz odpadów.
Dojrzały kompost zawiera średnio 0,4% azotu, 0,1% fosforu, 0,2% potasu, 0,4% wapnia oraz magnez i mikroelementy, a jego odczyn jest zbliżony do obojętnego. Dobrze przekompostowane resztki roślin pachną ściółką leśną, kompost nabiera barwy brunatnej i struktury gruzełkowatej. Dzięki jego właściwością ziemia staje się nie tylko bardziej zasobna w składniki mineralne, ale poprawia strukturę gleby, zwiększa jej porowatość oraz ilość próchnicy. Co należy podkreślić – dobrze założona pryzma kompostowa nie wydziela przykrych zapachów. Natomiast jeśli wyczuwalny jest zapach „zgniłych jaj” z kompostownika oznacza to, że kompost jest za mało napowietrzony.
Jak wytworzyć dobry kompost? Kompostowane rośliny powinny mieć dostęp do powietrza w każdej warstwie kompostu, ponieważ kompost przetwarzają dżdżownice i bakterie tlenowe. Kompost oprócz dostępu do tlenu, musi mieć zapewnione odwadnianie, nie warto zatem murować gruntu w miejscu zaplanowanego kompostownika – ziemia powadzi sobie z nadmiarem wody. Warstwy roślin wrzucanych do kompostu powinny być różnorodne (czyli wielogatunkowe), a materiał – szczególnie drewno – rozdrobniony, aby całość rozkładała się równomiernie. Zakładając kompost najlepiej jest ułożyć następujące warstwy: na dno rozdrobnione gałęzie i pędy, które będą stanowiły drenaż dla kompostu, jeśli posiadamy, możemy na gałęzie wysypać ziemię kompostową, a następnie cienką warstwę ziemi i dopiero materiał do kompostowania. Materiał zielony co 20 cm dobrze jest przesypać warstwą ziemi. Tak ułożona pryzma ma zapewniony odpowiedni drenaż i napowietrzenie.
Do kompostu nie wolno wrzucać części roślin porażonych przez choroby grzybowe czy szkodniki, a także chwastów z nasionami. W przeciwnym wypadku kompost stanie się źródłem chorób i chwastów. Również nie wolno wrzucać: liści orzecha, zadrukowanego papieru, szkła, gruzu, resztek niezużytego nawozu itd. Można natomiast wzbogacić kompost mikroorganizmami, które przyspieszą dojrzewanie kompostu, popiołem, gnojówkami z roślin (np. krwawnika, rumianku, pokrzywy, mniszka) czy liśćmi żywokostu lekarskiego.
Nadanie korzystnego wyglądu kompostownikowi zależy od pomysłowości działkowców. Kompost powinien znajdować się w zacienionej części działki, 1 m od granicy. Można zaaranżować tą przestrzeń przez obsadzenie roślinami ozdobnymi, a nawet uprawowymi. Działkowicze stosują również płotki, trejaże lub inne osłony (np. murowane), za którymi kryją kompost.
Prezentujemy kilka propozycji aranżacji kompostownika. 